MİLLİYETÇİLİK SUÇLARI: SOYKIRIM VE ETNİK TEMİZLİK

Çin Halk Cumhuriyeti’nin kendi yurttaşları olan Uygurlara yönelik gitgide artan sistematik insan hakları ihlâlleri hakkındaki haberlerin son haftalarda dünyaya yayılması uluslararası toplumda ve kısmen Türkiye’de tepkilere yol açtı. Türkiye’nin tepkisine ‘’kısmen’’ kaydını koymamın nedeni malum: Tepki resmî Türkiye’den (devletten) değil de sadece siyasî muhalefetten ve sivil kesimden geliyor. Uygurlara yönelik baskıların derinlik ve yoğunluğu Türkiye’de…

Read More

ANAYASA NEDİR, NE İŞE YARAR?

Geçen yazıda anayasa yapımında izlenecek ‘’doğru yol’’ üstünde durmuştum. Bu sefer de doğru yolla yapılacak anayasanın kendisinin ‘’doğru’’ olması meselesini gözden geçirmek istiyorum: Doğru veya sahici anayasa nedir? Yani, anayasacılığın klasik sorusuna cevap arıyoruz: ‘’Anayasa nedir ve neye yarar?’’… Anayasa dendiğinde sokaktaki insanın anladığı şudur: ‘’Anayasa’’ bir devletin temel yapısını gösteren ve tercihen yazılı kurallardan…

Read More

28 ŞUBAT SÜRECİ”NDEN ”20 TEMMUZ SÜRECİ”NE

Hatırlanacağı gibi, zamanın genelkurmay başkanı 28 Şubat’ın bin yıl süreceğini söylemişti de çoğumuz onun saçmaladığını düşünmüştük. Aslında hiç de saçmalamıyordu, çünkü onun kast ettiği literal anlamda ‘’bin yıl’’ değil, fakat ‘’rejim’’in kalıcılığı veya değişmezliği idi. Söz konusu olan, seçimlerden kimin ‘’galip’’ kimin ‘’mağlup’’ çıktığı veya hangi partinin gelip hangisinin gittiği değil, ‘’devletin bekâsı’’ öncelikli temel…

Read More

ÖNCE USUL VE ÜSLUP

İki hafta önceki yazımda, AKP ileri gelenlerinin gündeme getirdikleri ve MHP’nin de desteklediği ‘’yeni anayasa’’ çıkışını ‘’sahte gündem’’ olarak nitelemiştim. Aynı çevrelerden daha sonra medyaya yansıyan haberlere bakılırsa, AKP-MHP ikilisinin bu konuda samimi olup olmadıkları halâ belirsizdir. Aynı yazıda, AKP-MHP bloku bu girişimde başarılı olsalar bile, bu çabadan ortaya çıkacak olan ürüne ‘’anayasa’’ denemeyeceğine de…

Read More

YÖK İFADE ÖZGÜRLÜĞÜNE KARŞI, ŞAŞIRDIK MI?

Boğaziçi Üniversitesi’yle ilgili malum olaylar esnasında YÖK iki açıklama yapmış. Melih Bulu’nun rektör olarak atanmasının usule uygun olduğuna ilişkin ilk açıklaması, YÖK’ün anayasal-yasal konumu itibariyle anlaşılabilir bir durum. Buna karşılık, bazı öğrencilerin Kâbe’ye yaptıkları sözde saygısızlığı kınayan ikinci açıklaması hiç öyle değil. O açıklamada ise şöyle deniyor: “Boğaziçi Üniversitesinde Kâbe-i Muazzama’nın hak ettiği saygı ve…

Read More

SAHTE GÜNDEM: YENİ ANAYASA

Şubat ayına görünüşe göre yeni bir gündemle, ‘’yeni anayasa’’ gündemiyle girdik. Önce Cumhurbaşkanı Erdoğan ortağıyla uzlaşmaları halinde yeni anayasa için harekete geçebileceklerini açıkladı. Erdoğan’a göre, “Türkiye’de sorunların kaynağının 1960’dan beri darbeciler tarafından yapılan Anayasalar olduğu ortadadır. Bunun için daha önce yeni bir anayasa girişiminde bulunmuştuk. Anayasa çalışması milletin gözü önünde ve tüm temsilcilerinin katılımı ile…

Read More

REFORMDAN ÖNCE KENDİNİZİ DÜZELTMENİZ GEREKMEZ Mİ?

Medyaya yansıyan haberlere bakılırsa, hükümet yeni bir ‘’reform paketi’’ hazırlığındaymış. Esasını ‘’İnsan Hakları Eylem Planı’’nın oluşturacağı söylenen Yargı Reformu Paketi siyasî partiler yanında AİHM, Avrupa Konseyi, Avrupa Birliği başta olmak üzere ‘’tüm paydaşlar’’ın görüşleri de alındıktan sonra kamuoyuna açıklanacakmış. Rivayete göre, Türkiye bu yolla Avrupa Birliği müktesebatına uyum konusunda ilerleme sağlayacak ve rotasını yeniden AB’ye…

Read More

ANAYASACILIK VE DEMOKRASİ AÇISINDAN 1921 TEŞKİLÂT-I ESÂSİYE KANUNU

Anayasacılığın esas olarak modern[1] bir siyasî akım olması gibi, Türkiye’de de anayasacılık Osmanlı siyasî ‘’modernleşme’’sinin bir yan ürünü olarak ortaya çıkmıştır (Erdoğan 2020: 15-19). Türkiye’nin anayasal devlet olma girişiminin Osmanlı Meşrutiyetiyle başlayan yaklaşık bir buçuk asırlık bir tarihi var. Osmanlı döneminde Kanun-ı Esasî’yle (1876) başlayan bu gelişme seyrinde, literatürde genellikle ‘’anayasa’’ olarak anılan 1921 Teşkilât-ı…

Read More

A REALISTIC LIBERALISM

“…it has been actually under deliberation how to make Man, by other Mediums than Nature has hitherto provided. Every Sect has a Recipe.” This above epigraph, borrowing from Lord Shaftesbury’s The Moralists, speaks to a perennial problem within the history of ideas: What is our relationship to nature? Many philosophers tend to reject the very idea that…

Read More

TÜRKİYE İSTİHBARAT DEVLETİ

Hatırlanacağı üzere, AKP iktidarı 2014 Mayısında çıkardığı bir yasayla Millî İstihbarat Teşkilâtı’nı yeniden düzenlemişti. O münasebetle yazdığım bir yazıda şöyle demiştim: ‘’AKP sayesinde güvenlik ve istihbarat odaklı yeni bir devlet anlayışına geçmek üzereyiz. Düşününüz ki, bütün vatandaşları hem MİT’in gözetimi altına koyan hem de onları bu teşkilâta istihbarat sağlamakla görevli kılan, MİT’e terör örgütleriyle hiçbir…

Read More