RIZAYA DAYANAN BASKICI YÖNETİM OLUR MU?

Başlıktaki soruyu ünlü siyaset teorisyeni John P. Plamenatz’ın (1912-1975) siyasî itaat yükümlülüğünü tartıştığı Consent, Freedom and Political Obligation (1968) adlı kitabındaki bir pasajdan uyarladım. Cevabını da esas olarak yine aynı kitaptan hareketle vereceğim. Baştan söyleyeyim: Evet, rızaya dayanan baskıcı yönetim mümkündür. Plamenatz’ın kendisi bu konuda şöyle yazıyor (s. 181): ‘’Devletler hiçbir zaman bugün olduklarından daha…

Read More

TERÖRİZM İSNADI ARTIK MASUM DEĞİLDİR

Aşağı yukarı 20. yüzyılın son onyıllarından itibaren devletlerin siyasî sözlüğünün gözde kavramlarından biri, belki de birincisi, ‘’terörizm’’dir. Terör ve terörizm kavramlarının günümüz devletlerinin gözünde bu ayrıcalıklı yere sahip olmasının başlıca iki nedeni var. Birincisi, bugün ‘’terörizmle mücadele’’ etmeleri -bu ister gerçek olsun, isterse sırf bir algıdan ibaret olsun- galiba devletlere en çok meşruluk sağlayan şeydir….

Read More

ANAYASA MAHKEMESİ’NİN SONU MU?

Anayasa Mahkemeleri çağdaş liberal-demokratik sistemlerin vazgeçilmez unsurlarındandır. Sahici demokrasiler için bu mahkemeler başlıca iki nedenle vazgeçilmezdirler. İlk olarak, anayasa mahkemeleri yasama ve yürütmeyi kendi anayasal sınırları içinde tutmaya hizmet etmek suretiyle demokratik siyasal sistemlerin en önemli fren ve denge aracı olarak işlev görürler. Bu işlevin sınırsız güç peşinde koşan siyasî iktidar sahiplerinin hiç işine gelmeyeceği…

Read More

KANUN VE YASA

Geçen haftaki yazımda, bağımsız bir hukuk geleneğinin var olmadığı ve dolayısıyla hukukun esas olarak devlet tarafından üretildiği toplumlarda ‘’hukukun üstünlüğü’’nün gerçekleşmesinin, orada yasa yapımına ve uygulamasına ‘’doğal hukuk’’çu yaklaşımın ve/veya sahici ‘’hukuk fikri’’nin hâkim olmasına bağlı olduğunu anlatmaya çalışmıştım. Şimdi de o yazıdaki perspektifin günümüzde hukuk yapımının ana aracı olan ‘’kanun’’ kavramıyla ilgili sonucu üzerinde…

Read More

David Friedman, DO WE NEED A GOVERNMENT?

Arguments for government and against private alternatives, both in general and in specific areas, are frequently based on the existence of market failure. In the first part of this essay I briefly sketch the idea of market failure and show that it provides problems for, hence arguments against, both private markets and the political alternatives….

Read More

ATATÜRK ”MUSTAFA” OLUNCA

Atatürk’ü “insan yanı”yla anlatmak iddiasındaki [Can Dündar’ın] “Mustafa” filminin devletçi aydınlar arasında yarattığı hoşnutsuzluk Türkiye’nin özgürleşmesinin önünde halâ ne kadar büyük zihniyet engelleri bulunduğunu gösteren yeni bir olay oldu. Bu aynı zamanda şu demek: Türkiye’nin özgürleşmesi, her şeyden önce, resmî Atatürk imajının ve onun toplum nezdindeki yansımasının normalleşmesine bağlıdır. Çünkü, carî rejim bakımından Atatürk “Atatürk’ten…

Read More